KOBİ’lerde Nakit Akışı Yönetimi ve Bütçe Planlama: Krize Dayanıklı Finansın Yol Haritası

Nakit akışı, bir işletmenin oksijenidir. Kârlı görünen pek çok şirket, nakit darlığı nedeniyle büyüme fırsatlarını kaçırır ya da gereksiz finansman maliyetlerine katlanır. Bu nedenle sağlam bir nakit akışı yönetimi ve gerçekçi bir bütçe planlaması, özellikle KOBİ’ler için sürdürülebilirliğin anahtarıdır.

Nakit dönüşüm döngüsünü anlayın. Tedarikçilere ödeme vadeleri, stokta kalma süresi ve müşteriden tahsilat vadeleri arasındaki denge, kasanızdaki nakdin kaderini belirler. Hedef: stok günlerini ve tahsilat günlerini düşürürken, tedarikçi ödeme günlerini doğru seviyede tutmaktır.

Tahsilat politikanızı yazılı hale getirin. Teklif, sözleşme, fatura ve irsaliye zinciriniz net ve standart olsun. Vade, iskonto ve gecikme şartlarını baştan belirleyin; hatırlatma akışlarını (fatura kesiminde, vade yaklaşırken, vade geçince) otomatikleştirin. Riskli müşteriler için teminat, ön ödeme veya sigortalı alacak seçeneklerini değerlendirin.

Stok yönetimini optimize edin. A/B/C sınıflaması yapın; hızlı dönen ürünlerde tedarik sıklığını artırın, yavaş dönenlerde stok seviyesini düşürün. Fire, iade ve bozulma oranlarını düzenli takip ederek maliyete etkisini raporlayın.

Bütçe ve senaryo planlaması. Yıllık bütçeyi satış, gider, yatırım ve finansman kalemleriyle hazırlayın. İyi/orta/kötü senaryo oluşturup her senaryoda nakit fazlası/açığı noktalarını görün. Büyük ödemeler (KDV, SGK, kira, kredi taksitleri vb.) için aylık nakit takvimi oluşturun.

Raporlama ve göstergeler. Haftalık nakit akış tablosu, aylık kâr/zarar ve bilanço özetleri, yaşlandırılmış alacak/borç raporları ve stok raporlarını standart bir formatta izleyin. “Nakit dönüşüm süresi”, “brüt kâr marjı”, “faaliyet kârı” gibi göstergeler karar kalitesini yükseltir.

Finansman stratejisi. Kısa vadeli işletme sermayesi ihtiyacını uygun maliyetli ve esnek ürünlerle karşılayın. Kur riskine maruzsanız doğal dengeleme (gelir-gider aynı para birimi) ya da hedge araçlarını değerlendirin.

Vergi etkisini planlayın. Dönem sonu indirim ve teşviklerden yararlanmak, giderleştirme/amortisman politikalarını doğru belirlemek ve nakit akışını vergi takvimine göre hizalamak, kasayı korur.

Dijitalleşin. Ön muhasebe ve e-belge süreçlerini tek platformdan yönetin; banka entegrasyonu, otomatik mutabakat ve hatırlatmalarla insan hatasını azaltın.

SMMM Gökhan ÇETİNTAŞ olarak, nakit akışı modeli kuruyoruz, bütçe–senaryo tablolarını hazırlıyoruz ve düzenli raporlarla yönetim kararlarınıza veri temelli destek sağlıyoruz. Hedefimiz yalnızca bugün değil, yarın da güçlü bir kasaya sahip olmanız.